Hartalika aarti in marathi: गणेश चतुर्थीच्या आदल्या दिवशी म्हणजेच भाद्रपद शुद्ध तृतीयेला ‘हरतालिका’ म्हणतात।
Hartalika aarti in marathi (हरतालिका आरती मराठी मध्ये)
जय देवी हरितालिके। सखी पार्वती अंबिके।
आरती ओवाळीतें। ज्ञानदीपकळिके।। धृ.।।
हरअर्धांगी वससी। जासी यज्ञा माहेरासी।
तेथें अपमान पावसी। यज्ञकुंडींत गुप्त होसी।
जय देवी हरितालिके (1)
रिघसी हिमाद्रीच्या पोटी। कन्या होसी तू गोमटी।
उग्र तपश्चर्या मोठी। आचरसी उठाउठी ।
जय देवी हरितालिके (2)
तापपंचाग्निसाधनें। धूम्रपानें अधोवदनें।
केली बहु उपोषणें। शंभु भ्रताराकारणें।
जय देवी हरितालिके (3)
लीला दाखविसी दृष्टी। हें व्रत करिसी लोकांसाठी।
पुन्हां वरिसी धूर्जटी। मज रक्षावें संकटीं।
जय देवी हरितालिके (4)
काय वर्ण तव गुण। अल्पमति नारायण।
मातें दाखवीं चरण। चुकवावें जन्म मरण।
जय देवी हरितालिके (5)
हरतालिका पूजा कशी करावी
- या दिवशी मुली आणि महिलांनी सुगंधित तेलाने स्नान करावे।
- आंघोळ केल्यावर स्वच्छ केलेल्या जागेवर एक चौरस ठेवावा।
- चारही बाजूंनी रांगोळी व केळीच्या खांबांनी सजवलेल्या चौकात पार्वती व सखी असलेले शिवलिंग वाळू आणून बसवावे।
- गणपतीला उजव्या बाजूला तांदळाच्या ढिगाऱ्यावर सुपारी किंवा नारळ ठेवावा. समोर पाच छिद्रे करून तेथे सुपारी, खारीक, बदाम, नाणे, फळे ठेवा।
- सर्वप्रथम हळद कुंकू लावून देवासमोर उभे राहावे।
- अक्षता, हळद कुंकू वाहून नमस्कार करावा।
- घरातील वडीलधाऱ्यांना नमस्कार करून पूजेला सुरुवात करावी।
- पूजेपूर्वी दिव्यांचीही पूजा करावी।
- सर्वप्रथम गप्पापती आणि नंतर महादेव आणि सखी-पार्वतीची पूजा करावी।
- पूजेसाठी घेतलेले साहित्य विधीपूर्वक देवाला अर्पण करावे।
- पूजेसाठी लागणारे साहित्य : चौरंग, रांगोळी, तांदूळ, पाण्याचे भांडे, ताम्हण, पाली, पंचपात्र, टसरल, आसन, निरंजन, शंख, बेल, समई, कांफोराटी, हळदकुंकू, अष्टगंध, गुलाल, बुक्का, चंदन, अक्षता, धूप. , कापूर. . फुलांव्यतिरिक्त दूर्वा, तुळशीची पाने, झाडाची पाने।
- पूजेनंतर धूप-दीप, नैवेद्य दाखवावा व कागद वाहावेत. हरतालिकेच्या पूजेत उडणाऱ्या पानांचा क्रम असा : बेल, आघाडा, मधुमालती, दुर्वा, चाफा, कण्हेर, बोर, रुई, तुळस, आंबा, डाळिंब, धोतरा, जाई, मारवा, बकुळ, अशोकाची पाने उडवावीत।
- मग आत्म्याने प्रार्थना करावी. कुमारिकेने आपला इच्छित पती मिळविण्यासाठी प्रार्थना केली पाहिजे आणि वधूने अनंतकाळच्या शुभेच्छासाठी प्रार्थना केली पाहिजे।
- दिवसभर कडक उपवास करा।
- शक्य नसेल तर फळ खा।
- या दिवशी अग्नीवर शिजवलेले अन्न खाल्ले जात नाही।
हरतालिकेची कथा ऐकून आरती करून कापसाच्या पानावर दही पसरून चाटावे। दुसऱ्या दिवशी उत्तरपूजा करून लिंगाचे विसर्जन करावे।