⛳ Latest Blogs 📢

Ganesh shodashopachara pooja Step by Step | गणेश षोडशोपचार पूजा

Published By: Bhakti Home
Published on: Tuesday, Sep 3, 2024
Last Updated: Wednesday, Sep 4, 2024
Read Time 🕛
7 minutes
Ganesh shodashopachara pooja
Table of contents

Ganesh shodashopachara pooja,vinayaka shodashopachara pooja, Ganesh shodashopchar puja: During Ganesha Chaturthi, also known as Vinayaka Chaturthi, Lord Ganesha is worshipped with all 16 rituals, accompanied by the chanting of Puranic mantras. 

The practice of worshipping Gods and Goddesses with all 16 rituals (16 vidhi) is called Shodashopachara Puja (षोडशोपचार पूजा).

 

Ganesh shodashopachara pooja | Ganesh shodashopchar puja

While Ganesha Puja can be performed during the morning, midday, or evening, the midday (Madhyahna) is the most preferred time for Ganesha Chaturthi Puja. 

Lets now understand 16 steps involved in Ganesh shodashopachara pooja. 

Before beginning the Puja, Deep-Prajawalan (दीप-प्रज्वलन) and Sankalpa (संकल्प) are performed; however, these two steps are not part of the core sixteen rituals.

Lets now start Ganesh shodashopachara pooja / Ganesh shodashopchar puja.

 

ध्यान (Dhyan)

Before performing Ganesh shodashopachara pooja we must do meditation (Dhyan) to Lord Shri Ganesh.

ध्यायेद्गजाननं देवं तप्तकाञ्चन सन्निभम् ।
चतुर्भुजं महाकायं सर्वाभरणभूषितम् ॥


ॐ श्री महागणाधिपतये नमः ध्यायामि ।

--------------------

Dhyayed Gajananam devam tapta kanchan sannibham.
Chaturbhujam Mahakayam Sarva bharan Bhushitam.


Om Shri Maha Ganadhi Pataye Namah Dhyayami.

 

1 - आवाहन (Avahana), प्रतिष्ठापन (Pratishthapan)

First step of Ganesh shodashopachara pooja is Avahana ( आवाहन ). 

Begin the puja by inviting Lord Ganesha's, chanting the sacred mantra in front of the Lord Ganesh murti (image).

While making the Avahan Mudra gesture - a symbolic hand position formed by joining both palms (🙏) and gently folding both thumbs inward, signifying reverence and invitation.

अत्रागच्छ जगद्वन्द्य सुर राजार्चितेश्वर ।
अनाथनाथ सर्वज्ञ गौरीगर्भसमुद्भव ॥


ॐ श्री महागणाधिपतये नमः आवहयामि ।

--------------------

Atragachha Jagadvandya Sur rajarchiteshwar.
Anath Nath Sarvagya Gauri garbha samudbhava.


Om Shri Maha Ganadhi Pataye Namah Aavahayami.

 

Pratishthapan (प्रतिष्ठापन)

After invoking Lord Ganesha, install Lord Ganesha in the idol while chanting the following mantra. In Ganesh shodashopachara pooja pratishthapan is must. If you already done idol pratishtha, this step can be skipped.

अस्यै प्राणः प्रतिष्ठांतु अस्यै प्राणाक्षरंतु च।
अस्यै देवत्वमार्च्यै ममहेति च कश्चन॥

--------------------

Asyai Pranah Pratishthantu Asyai Pranaksharantu Cha।
Asyai Devatvamarchayai Mamaheti Cha Kashchana॥

 

2 - आसन (Asana)

Second step of Ganesh shodashopachara pooja is Asana ( आसन ). 

Having invited Lord Ganesha's divine presence, extend a warm welcome by offering a symbolic seat. 

Hold five flowers in the Anjali position, a gesture of reverence and respect, and place them before the deity's image. As you do so, chant the designated mantra, inviting Shri Ganesha to graciously accept your offering and take his seat

मौक्तिकैः पुष्परागैश्च नानारत्नैर्विराजितम् ।
रत्नसिंहासनं चारु प्रीत्यर्थं प्रतिगृह्यताम् ॥


ॐ  श्री महागणाधिपतये नमः आसनं समर्पयामि ।

--------------------

Mauktikaih Pushpara gaishch Nana ratnairvi rajitam.
Ratna singhasanam charu prityartham prati grihyatam.


Om Shri Maha Ganadhi Pataye Namah Asanam Samarpayami.

 

3 - पाद्य (Padya) - Feet

Third step of Ganesh shodashopachara pooja is Padya ( पाद्य ). 

Following the offering of the seat, present Lord Ganesha with water for washing His feet, accompanied by the recitation of the following mantra.

गजवक्त्र नमस्तेस्तु सर्वाभीष्टप्रदायक ।
भक्त्या पाद्यं मया दत्तं गृहाण द्विरदानन ॥


ॐ  श्री महागणाधिपतये नमः पादयोः पाद्यं समर्पयामि ।

--------------------

Gajavaktra Namastestu Sarva bhisht pradayaka.
Bhaktya Padyam Maya Dattam Grihaan Dwira danaan.


Om Shri Maha Ganadhi Pataye Namah Padayoah Padyaam Samarpayami.

 

4 - अर्घ्य (Arghya)

Step 4 of Ganesh shodashopachara pooja is Arghya ( अर्घ्य ). 

Following the foot washing ceremony, offer Lord Ganesha a refreshing and fragrant water offering, accompanied by the recitation of the designated mantra. This gesture signifies respect, hospitality, and devotion to the divine presence

 

गौरीपुत्र नमस्तेस्तु शङ्करप्रियनन्दन ।
गृहाणार्घ्यं मयादत्तं गन्धपुष्पाक्षतैर्युतम् ॥


ॐ श्री महागणाधिपतये नमः अर्घ्यं समर्पयामि ।

--------------------

Gauriputra Namastestu Shankar priya nandan.
Grihan arghyam maya dattam gandha pushp akshatairyutam.


Om Shri Maha Ganadhi Pataye Namah Arghyam Samarpayami.

 

5 - आचमन (Achamana)

Step 5 of Ganesh shodashopachara pooja is Achamana ( आचमन ). 

After offering Arghya, offer water to Lord Ganesha for Aachman while reciting the following mantra.

अनाथनाथ सर्वज्ञ गीर्वाणवरपूजित ।
गृहाणाचमनं देव तुभ्यं दत्तं मया प्रभो ।


ॐ  श्री महागणाधिपतये नमः आचमनीयं समर्पयामि ।

--------------------

Anatha Naath sarvagy Geervaana vara poojit. 

Grhaana Achamanan Dev tubhyam dattam maya prabho. 

Om Shri Maha Ganadhi Pataye aachamaneeyan samarpayaami.

 

6 - स्नान (Snana / Bathe)

Step 6 of Ganesh shodashopachara pooja is Achamana ( आचमन ). 

In this step we will offer bath (Snan) to Lord Ganesha. Chant following mantra while offering Snana.

 

6.1 पञ्चामृत स्नान (Panchamrita Snana )


दधिक्षीर समायुक्तं मध्वाऽज्येन समन्वितम् ।
स्नानं पञ्चामृतैर्देव गृहाण गणनायक ॥


ॐ  श्री महागणाधिपतये नमः पञ्चामृतस्नानं समर्पयामि ।

--------------------

Dadhikshir Samayuktam Madhwajyen Samnavitam.
Snanam Panchamritairdev Grihan Gannayak ॥


Om Shri Maha Ganadhi Pataye Namah Panchamritsnanam Samarpayami.

6.2 जल स्नान (Water Bathe)

गङ्गादि सर्वतीर्थेभ्यः आहृतैरमलैर्जलैः ।
स्नानं कुरुष्व भगवानुमापुत्र नमोऽस्तुते ॥


ॐ श्री महागणाधिपतये नमः शुद्धोदक स्नानं समर्पयामि ।

--------------------

Gangaadi sarva teerthe bhyah ahitaira malair jalaih. 

Snaanam kurushav bhagavanu maaputra namostute . 

Om Shri Maha Ganadhi Pataye Namah shuddhodak snaanan samarpayaami.

 

7 - वस्त्र (Vastra / Clothe)

Step 7 of Ganesh shodashopachara pooja is Vastra ( वस्त्र ). 

रक्तवस्त्रद्वयं चारु देवयोग्यं च मङ्गलम् ।
शुभप्रदं गृहाण त्वं लम्बोदर हरात्मज ॥


ॐ  श्री महागणाधिपतये नमः वस्त्रयुग्मं समर्पयामि ।

--------------------

Raktavastradvayan chaaru Dev Yogyam ch mangalam.
shubh pradam grhaan tvam Lambodar Haraatmaj .


Om Shri Maha Ganadhi Pataye Namah vastrayugmam samarpayaami.

 

8 - यज्ञोपवीत (Yajnopavita)

Step 8 of Ganesh shodashopachara pooja is Yajnopavita ( यज्ञोपवीत ). 

 

राजतं ब्रह्मसूत्रं च काञ्चनं चोत्तरीयकम् ।
गृहाण सर्वधर्मज्ञ भक्तानामिष्टदायक ॥


ॐ श्री महागणाधिपतये नमः उपवीतं समर्पयामि ।

--------------------

Rajatam Brahmasootram ch kanchanam Chotareey Kam.
Grhaan sarva dharmagya bhakta naamishta daayak .


Om Shri Maha Ganadhi Pataye Namah upaveetam samarpayaami.

 

9 - गन्ध (Gandha)

Step 9 of Ganesh shodashopachara pooja is Gandha ( गन्ध ). 

 

चन्दनागरु कर्पूर कस्तूरी कुङ्कुमान्वितम् ।
विलेपनं सुरश्रेष्ठ प्रीत्यर्थं प्रतिगृह्यताम् ॥
ॐ श्री महागणाधिपतये नमः गन्धान् समर्पयामि ॥

--------------------

Chandanagru karpoor kasturi kunkumanvitam.
Vilepanam sur shreshth preetyarthan pratigrhyataam.


Om Shri Maha Ganadhi Pataye Namah Gandhaan samarpayaami .

 

10 - अक्षत (Akshat)

Step 10 of Ganesh shodashopachara pooja is Akshat ( अक्षत ). 

अक्षतान् धवलान् दिव्यान् शालीया तण्डुलान् शुभान् ।
हरिद्रा चूर्ण सम्युक्तान् सङ्गृहाण गणाधिप ॥


ॐ श्री महागणाधिपतये नमः अक्षतान् समर्पयामि ।

--------------------

Akshataan Dhavalaan Divyaan shaaleeya tandulaan shubhaan.
Haridra Churna Samyuktaan sangrhaan ganaadhip .


Om Shri Maha Ganadhi Pataye Namah Akshataan samarpayaami.

 

11 - पुष्प (Pushpa / Flowers)

Step 11 of Ganesh shodashopachara pooja is Pushpa ( पुष्प ). 

 

सुगन्धीनि च पुष्पाणि जाजीकुन्दमुखानि च ।
एकविम्शति सङ्ख्याणि गृहाण गणनायक ।


ॐ  श्री महागणाधिपतये नमः नानाविध परिमल पुष्पाणि समर्पयामि ।

--------------------

Sugandheeni ch pushpaani jaajee kunda mukhaani ch.
Eka Vimshati sankhyaani Grhaan gana Nayek.


Om Shri Maha Ganadhi Pataye Namah naanaavidh parimal pushpaani samarpayaami.

 

12 - धूप (Dhoop)

Step 12 of Ganesh shodashopachara pooja is Dhoop ( धूप ). 

 

दशाङ्गं गुग्गुलोपेतं सुगन्धं सुमनोहरम् ।
उमासुत नमस्तुभ्यं गृहाण वरदोभव ॥


ॐ श्री महागणाधिपतये नमः धूपमाघ्रापयामि ।

--------------------

Dashaangam Guggulopetan Sugandham Su Manoharam.
Uma Sut Namas tubhyan grhaan varadobhav .


Om Shri Maha Ganadhi Pataye Namah dhoopa maghraa payaami.

 

13 - दीप (Deep)

Step 13 of Ganesh shodashopachara pooja is Deep ( दीप ). 

 

साज्यं त्रिवर्ति सम्युक्तं वह्निना द्योतितं मया ।
गृहाण मङ्गलं दीपं त्रैलोक्य तिमिरापह ॥


ॐ श्री महागणाधिपतये नमः दीपं दर्शयामि ।

--------------------

Saajyam Trivarti sanyuktam vahnina dyotitan maya.
Grhaan mangalam deepam trailoky timiraapah .


Om Shri Maha Ganadhi Pataye Namah Deepam darshanayaami.

 

14 - नैवेद्य (Naivedya)

Step 14 of Ganesh shodashopachara pooja is Naivedya ( नैवेद्य ). 

सुगन्धान्सुकृतांश्चैव मोदकान् घृत पाचितान् ।
नैवेद्यं गृह्यतां देव चणमुद्गैः प्रकल्पितान् ॥
भक्ष्यं भोज्यं च लेह्यं च चोष्यं पानीयमेव च ।
इदं गृहाण नैवेद्यं मया दत्तं विनायक ॥


ॐ श्री महागणाधिपतये नमः नैवेद्यं समर्पयामि ।

--------------------

Sugandhaan sukrtaam shchaiv modakan ghrt pachitaan.
Naivedyam grhyataan Dev chan mudgaih prakalpitaan .
bhakshyan bhojyan ch lehyam ch Chosyam Paani Yamev ch.
Idam grhaan naivedyam maya dattam vinaayak .


Om Shri Maha Ganadhi Pataye Namah naivedyan samarpayaami.

 

15 - ताम्बूल (Tambula)

Step 15 of Ganesh shodashopachara pooja is Tambula ( ताम्बूल ). 

पूगीफलसमायुक्तं नागवल्लीदलैर्युतम् ।
कर्पूरचूर्णसम्युक्तं ताम्बूलं प्रतिगृह्यताम् ॥


ॐ श्री महागणाधिपतये नमः ताम्बूलं समर्पयामि ।

--------------------

Poogi Phal Sama Yuktam Naag vallee dalairyutam.
karpoora choorna samyuktan taamboolam pratigrhyataam .


Om Shri Maha Ganadhi Pataye Namah taamboolam samarpayaami.

 

16 - नीराजन और प्रदक्षिणा (Neerajan and Pradakshina )

Step 16 of Ganesh shodashopachara pooja is Neerajan and Pradakshina ( नीराजन और दक्षिणा ). 

16.1 - नीराजनम् 
घृतवर्ति सहस्रैश्च कर्पूरशकलैः स्थितम् ।
नीराजनं मयादत्तं गृहाण वरदोभव ॥


ॐ श्री महागणाधिपतये नमः नीराजनं समर्पयामि ।

--------------------

Ghrtavarti sahastraishch karpoora shaklaih Sthitam.
Neeraajanam mayaa dattam grhaan varadobhav .


Om Shri Maha Ganadhi Pataye Namah niranjanan samarpayaami.

16.2 - मन्त्रपुष्पम्

गणाधिप नमस्तेस्तु उमापुत्र गजानन
विनायकेश तनय सर्वसिद्धिप्रदायक ।
एकदन्तैकवदन तथा मूषिकवाहन
कुमारगुरवे तुभ्यं अर्पयामि सुमाञ्जलिम् ॥


ॐ श्री महागणाधिपतये नमः मन्त्रपुष्पं समर्पयामि ।

--------------------

Ganaadheep namastestu umaaputr gajaanan 

vinaayakesh tanay sarvasiddhipradaayak.

eka dantaikavadan tatha mushikavaahan 

Kumar gurave Tubhyam arpayaami sumanjalim .


Om Shri Maha Ganadhi Pataye Namah mantrapushpam samarpayaami.

16.3 - प्रदक्षिणम्

यानिकानिच पापानि जन्मान्तरकृतानि च ।
तानि तानि प्रणश्यन्ति प्रदक्षिण पदे पदे ॥
पापोऽहं पापकर्माऽहं पापात्मा पापसम्भवः ।
त्राहि मां कृपया देव शरणागतवत्सल ॥
अन्यधा शरणं नास्ति त्वमेव शरणं मम ।
तस्मात्कारुण्य भावेन रक्ष रक्ष गणाधिप ॥

--------------------

yaani kaanichch paapaani janmantara krtaani ch.
taani taani prana shyanti pradakshin pade pade .
paapoham paapakarmaham paapaatma paapasambhavah.
traahi maam krpaya dev sharanagatavatsal.
Anyadha sharanan naasti tvamev sharanan mam.
Tasmaarkuny bhaaven raksh raksh ganaadhip .

 

प्रदक्षिणं करिष्यामि सततं मोदकप्रिय
मद्विघ्नं हरमे शीघ्रं भक्तानामिष्टदायका ।
आखुवाहन देवेश विश्वव्यापिन् विनायक
प्रदक्षिणं करोमि त्वां प्रसीदवरदो भव ॥
ॐ श्री महागणाधिपतये नमः प्रदक्षिण नमस्कारान् समर्पयामि ।

--------------------

Pradakshinam karishyaami satatam modakapriy.

Madvighnan harame sheeghram bhakta naamishta daayaka.

akhuvahan devesh vishva vyaapin vinaayak.

pradakshinan karomi tvaam praseedavarado bhav.

Om Shri Maha Ganadhi Pataye Namah pradakshin namaskaaran samarpayaami.

Above were 16 steps of Shri Ganesh shodashopachara pooja. After doing all these 16 steps we must do apology (क्षमा प्रार्थना) for anything done wrong. 

We can also do salutation (नमस्कार) before apology (क्षमा प्रार्थना ) at the end however it is not mandatory.

 

षोडशोपचार पूजा समापन (Shodashopachara pooja end)

नमस्कार (Namskar - salutation)

विघ्नेश्वराय वरदाय गणेश्वराय
सर्वेश्वराय शुभदाय सुरेश्वराय ।
विद्याधराय विकटाय च वामनाय
भक्तिप्रसन्न वरदाय नमो नमोऽस्तु ॥

--------------------

vighneshvaraay varadaay ganeshvaraay

sarveshvaraay shubhadaay sureshvaraay.

vidyaadharaay vikaasaay ch vaamanaay 

bhaktiprasann varadaay namo namostu .

 

क्षमा प्रार्थना (Kshama Prarthana - Apology)

यस्यस्मृत्या च नामोक्त्या तपः पूजा क्रियादिषु ।

न्यूनं सम्पूर्णतां याति सद्यो वन्दे गजाननम् ॥

मन्त्रहीनं क्रियाहीनं भक्तिहीनं गणाधिप ।

यत्पूजितं मया देव परिपूर्णं तदस्तुते ॥

--------------------

yasya smrtya ch namoktaya tapah pooja kriyaa dishu.

Nyoonam sampoornatam yaati sadyo vande gajaananam .

Mantra heenam Kriya heenam Bhakti heenam Ganadhip.

Yat poojitam maya dev Pari poornam tadastute .

 

Now Shri Ganesh shodashopachara pooja has been completed with all 16 steps. Jai Shri Ganesh. Har Har Mahadev.

Also read

गणेश स्थापना विधि मंत्र सहित | Ganesh sthapana vidhi with mantra

गणेश चतुर्थी पूजा विधि मंत्र सहित, सबसे आसान विधि | in Hindi

Simple Ganesh puja at home daily | 7-Step Guide

Simple Ganesh puja at home step by step

Ganesh chaturthi puja vidhi at home step by step in english

 

BhaktiHome